Τα fake news τρέφουν τη βία

Γράφει ο/η

Λάζαρος Μάμαλης

Της φασιστικής επίθεσης στον δήμαρχο Γιάννη Μπουτάρη, το περασμένο Σάββατο, στη Θεσσαλονίκη, προηγήθηκαν ψεύτικες ειδήσεις στο διαδίκτυο (κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης).

Είναι τα περιβόητα fake news. Ένα απ’ αυτά που κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο ήταν η υποτιθέμενη άδεια που έδωσε ο κ. Μπουτάρης για τη διοργάνωση  gay pride στη Θεσσαλονίκη, ανήμερα των τιμητικών εκδηλώσεων για τη γενοκτονία των Ποντίων. Η συγκεκριμένη «είδηση» «έπαιζε» στο διαδίκτυο με τους… αγανακτισμένους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να κάνουν like στους χρήστες που την ανέβαζαν και βέβαια να βρίζουν και να απειλούν τον δήμαρχο.

Κανείς απ’ αυτούς που υιοθέτησαν την «είδηση» δεν μπήκε στον κόπο να την ψάξει παραπάνω. Το είδαν στο facebook και αυτό τους φτάνει…  Είναι μια κατηγορία της κοινής γνώμης που διαμορφώνει άποψη αποκλειστικά από facebook. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς αυτοπροσδιορίζονται ως αντισυστημικοί. Ενημερώνονται από το facebook γιατί οι υπόλοιποι είναι «συμβατικοί», «βολεμένοι», «πουλημένοι».  Είναι έτοιμοι να υιοθετήσουν την πιο ακραία ή ακόμη και βλακώδη άποψη. Είναι αυτοί που νομίζουν ότι μας ψεκάζουν. Που μας ρίχνουν κάτι το νερό για να μην αντιδράμε. Που πιστεύουν σε νεφελίμ!

Δυστυχώς αυτά που συμβαίνουν στη χώρα μας και οδηγούν σε βία δεν είναι η εξαίρεση αλλά ο κανόνας της επίδρασης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στον αναπτυσσόμενο (γιατί εκεί είμαστε) και συνήθως απαίδευτο κόσμο.

Αυτές «οι χώρες είναι πυριτιδαποθήκες και το facebook το σπίρτο» που ανάβει την πυρκαγιά της μισαλλοδοξίας και της σεχταριστικής βίας, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα των «New York Times».

Για παράδειγμα, στη Σρι Λάνκα, ψεύτικες φήμες στο facebook εξόργισαν βουδιστές που σκότωσαν μουσουλμάνους, στο πιο πρόσφατο περιστατικό έκρηξης βίας όπου εμπλέκεται ο διεθνής κολοσσός της κοινωνικής δικτύωσης. Ένας βουδιστής οδηγός φορτηγού πέθανε ύστερα από ξυλοδαρμό. Σύμφωνα με τις τοπικές αρχές, ο βίαιος καβγάς προκλήθηκε ύστερα από ένα τροχαίο. Αλλά στο facebook οργίασαν οι φήμες ότι εκείνοι που του επιτέθηκαν ήταν μουσουλμάνοι, πράκτορες συνωμοσίας με στόχο να εξοντωθεί η βουδιστική πλειονότητα της χώρας. Οι «αγανακτισμένοι» βουδιστές πήραν τα όπλα και όποιον πήρε ο χάρος…

Κι όμως δεν είμαστε μακριά από τη Σρι Λάνκα. Βία εκεί, βία και εδώ. Τι κι αν δεν θρηνήσαμε (ακόμη) νεκρούς. Από καθαρή τύχη…