Στρογγυλή τράπεζα για το υδατικό πρόβλημα της Θεσσαλίας στο φόρουμ των Δελφών

Γράφει ο/η

newsroom

Την στρατηγική της χώρας για να μην «ξεμείνει» η Ελλάδα από νερό αλλά και για να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι της ερημοποίησης και της πλημμύρας εν μέσω της κλιματικής κρίσης παρουσίασε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης μιλώντας την Τετάρτη το απόγευμα στο 9ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.

Η τοποθέτηση του υπουργού πλαισιώθηκε από εκπροσώπους φορέων όπως είναι ο Τάσσος Ιωσηφίδης, Εταίρος και Επικεφαλής Τμήματος Συμβούλων Εταιρικής Στρατηγικής και Συναλλαγών της EY Ελλάδος, ο  Μιλτιάδης Γκουζούρης, CEO της HVA International, ο Σίμος Αναστασόπουλος, πρόεδρος της CompeteGreece και ο Χάρης Σαχίνης Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη Θεσσαλία στη μετά DANIEL εποχή και με δεδομένη τη συζήτηση που βρίσκεται σε εξέλιξη για την ανασυγκρότηση της περιοχής.

Κατά την συζήτηση αναδείχθηκε η ανάγκη ανάληψης δράσης με απτά αποτελέσματα προκειμένου να αμβλυνθούν οι συνέπειες της κακής διαχείρισης του νερού και της κλιματικής κρίσης ενώ παρουσιάστηκαν συγκεκριμένα στοιχεία για την κατάσταση της χώρας μας.

Με αφορμή τα προβλήματα που δημιούργησε η κακοκαιρία Daniel στην Θεσσαλία, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σημείωσε ότι είναι ανάγκη να περάσουμε από την θεωρία στην πράξη. «O Daniel μας ξεγύμνωσε, είδαμε πράγματα που δεν φανταζόμασταν, καταλάβαμε ότι είμαστε πολύ πίσω αλλά την ίδια στιγμή αυτό μας ωρίμασε βίαια», επεσήμανε ο υπουργός. Αναφερόμενος στα συμπεράσματα που προέκυψαν από την έκθεση της ολλανδικής HVA (η οποία αναρτήθηκε τελικά και στα ελληνικά ενώ η δημόσια διαβούλευση έχει πάρει παράταση), σημείωσε ότι αυτή ανέδειξε τα προβλήματα που υπάρχουν, την ανομοιογένεια στις υποδομές και την έλλειψη συντονισμού.

Η Θεσσαλία, όπου συνυπάρχει το πρόβλημα της ξηρασίας με εκείνο των πλημμυρικών φαινομένων δεν αποτελεί την μοναδική περιοχή στην Ελλάδα που αντιμετωπίζει αυτή την κατάσταση.

Η Ελλάδα έχει ποιοτικά καλύτερο νερό από άλλες χώρες αλλά αντιμετωπίζει προβλήματα λόγω της αλόγιστης άντλησης, υπογράμμισε ο κ. Τάσσος Ιωσηφίδης, Εταίρος και Επικεφαλής Τμήματος Συμβούλων Εταιρικής Στρατηγικής και Συναλλαγών της EY Ελλάδος. Όπως εξήγησε, το ένα τρίτο των περιοχών της χώρας μας κινδυνεύουν από ερημοποίηση και αυτό το πρόβλημα το αντιμετωπίζουν άλλες χώρες (Ιταλία, Ισπανία). Ο ίδιος ανέδειξε το ζήτημα της υφαλμύρωσης, ιδίως των παράκτιων υδροφόρων οριζόντων σε συνδυασμό με την αλόγιστη άντληση των υπογείων αποθεμάτων νερού.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο κ. Ιωσηφίδης, η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα που αυξάνει συγκριτικά την κατανάλωση νερού από το 2013 νερού και μετά, είναι τέταρτη στην συνολική κατανάλωση νερού ενώ είναι 9η σε πληθυσμό και καταγράφει κατανάλωση πάνω από 1000 κυβικά μέτρα ανά κάτοικο. Ο τομέας της γεωργίας καταναλώνει το 82% του χρησιμοποιούμενου νερού ενώ ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 40% ενώ όσον αφορά στα υπόγεια νερά, η χώρα μας καταναλώνει το 64% ενώ για παράδειγμα η Ισπανία χρησιμοποιεί μόνο το 23%. Από τα υπόγεια αποθέματα χρησιμοποιούμε 600 φορές τον μέσο όγκο της λίμνης του Μαραθώνα. Παράλληλα, τίθεται και θέμα υποδομών, όπως ανέλυσε. «Στην Ελλάδα υπάρχουν 60 ταμιευτήρες, ενώ π.χ στην Ισπανία 1196.Το συνολικό νερό που αποθηκεύουμε είναι 13 εκατ. κυβικά μέτρα, έχοντας 135 φράγματα. Άρα ο όγκος αυτός αντιστοιχεί στο 11% της συνολικής βροχόπτωσης.

Συνεπώς, ακόμη και την βροχόπτωση δεν την αξιοποιούμε σωστά. Επίσης, το 50% του υδροηλεκτρικού δυναμικού έχει μόνο αξιοποιηθεί συνεπώς υπάρχουν πολλά περιθώρια για να βελτιωθούν τα πράγματα. Το νερό που έχουμε στην Ελλάδα, συγκριτικά με την Ισπανία που αναφέρθηκε πριν είναι κλάσεις ανώτερο. Έχουμε πολύ καλύτερης ποιότητας νερό, συνεπώς χρειάζεται αξιοποίηση σύγχρονων αρδευτικών δικτύων, χρειάζεται φθηνή ηλεκτροπαραγωγή με περισσότερα υδροηλεκτρικά και να εφαρμόσουμε στην πράξη την οδηγία του ΟΗΕ», σημείωσε ο κ. Ιωσηφίδης.

Στην ανάγκη εφαρμογής ενός βελτιωμένου μοντέλου διαχείρισης των υδάτων με κριτήριο την αποδοτικότητα αναφέρθηκε ο κ. Μιλτιάδης Γκουζούρης, CEO της HVA International. Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείες που ανέλαβε να κάνει το masterplan για την Θεσσαλία, σημείωσε ότι στο πλαίσιο των εργασιών που εκπονήθηκαν, εντοπίστηκαν προβλήματα υπεράντλησης υπόγειων υδάτων και μη αναπλήρωσής τους ενώ το μοντέλο που έχει υιοθετηθεί μέχρι πρότινος δεν ήταν καθόλου βιώσιμο και ανέκυπταν προβλήματα στις καλλιέργειες. Το νερό είναι ένα σημαντικό στοιχείο για την ανάπτυξη μιας αγροτικής περιοχής, εξήγησε και επεσήμανε ότι ο ενιαίος φορέας διαχείρισης υδάτων θα συμβάλλει στην ορθή διαχείριση. Αναλύοντας περαιτέρω σημείωσε ότι υπάρχουν ορφανά έργα που ολοκληρώθηκαν με χρήματα των φορολογούμενων και ως επί το πλείστον παρέμειναν ανεκμετάλλευτα ή δεν συντηρήθηκαν για να αξιοποιηθούν επαρκώς. Ο ενιαίος φορέας, από την άλλη, θα βλέπει πόσο νερό υπάρχει διαθέσιμο και με βάση συγκεκριμένα στοιχεία θα κάνει στρατηγικό σχεδιασμό, θα ελέγχει και θα συντηρεί. Όπως ανέφερε, στην Θεσσαλία, το νερό που ξοδεύουμε είναι περισσότερο από αυτό που εισρέει ενώ το θέμα της υφαλμύρωσης είναι μια μη αναστρέψιμη κατάσταση. Οι καλλιέργειες βαμβακιού ήταν 1,7 εκατ. στρέμματα και συρρικνώθηκαν σε 800.000 επειδή δεν υπάρχει νερό. «Από εδώ και πέρα, καλό θα ήταν το θέμα του νερού να ενταχθεί σε ενιαίους φορείς διαχείρισης με ελεγχόμενο τρόπο και να υπάρξει παράλληλη στρατηγική ανάπτυξης του αγροτικού τομέα», κατέληξε.

Το θέμα της διαχείρισης του νερού δεν αφορά μόνο στην Θεσσαλία αλλά σε όλη την παγκόσμια κοινότητα και αυτό είναι κάτι που το αναγνωρίζουν και τα Ηνωμένα έθνη, σημείωσε ο κ. Σίμος Αναστασόπουλος, πρόεδρος της CompeteGreece. «Χρειάστηκε να έρθουν οι Ολλανδοί (HVA) για να πούμε κάτι το οποίο γνωρίζαμε όλοι, ότι το νερό στην Θεσσαλία είναι σε κίνδυνο, ο υδροφόρος ορίζοντας έχει υποχωρήσει, οδεύουμε σε ερημοποίηση και οικολογική καταστροφή», σημείωσε και πρόσθεσε ότι η ευρεία χρήση των υπόγειων υδάτων από τους αγρότες σε βάθη που ξεπερνούν τα 200 μέτρα έχει οδηγήσει σε εξάντληση των επιπέδων με αποτέλεσμα την υφαλμυροποίηση του νερού.

«Ο γεωργικός τομέας θα αντιμετωπίσει πολύ μεγαλύτερα προβλήματα απ’ ό,τι σήμερα και αυτό θα επηρεάσει και όλη την κοινωνία της Θεσσαλίας» υπογράμμισε ενώ ανέφερε ότι το ίδιο πρόβλημα υπάρχει και σε άλλες χώρες. Τα προβλήματα αυτά αναμένεται να επιδεινωθούν λόγω της κλιματικής αλλαγής και για να στηριχθεί η προσπάθεια αντιμετώπισής τους θα πρέπει πρωτίστως να κατανοήσουμε το πρόβλημα και να αλλάξει η αντίληψη που έχουμε για την κατανάλωση και την διαχείριση του νερού, όπως υποστήριξε.