Μακεδονικό: Που βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις για την επίτευξη συμφωνίας

Γράφει ο/η

newsroom

Η δυνατότητα του Ζόραν Ζάεφ να βρει τις απαραίτητες κοινοβουλευτικές ισορροπίες αποτελεί τον πλέον κρίσιμο παράγοντα για την επίτευξη συμφωνίας στο κείμενο 14 σημείων που διαπραγματεύονται τις τελευταίες εβδομάδες οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και ΠΓΔΜ, Νίκος Κοτζιάς και Νίκολα Ντιμιτρόφ.

Σύμφωνα με την Καθημερινή, πρακτικά, οι δύο πλευρές έχουν ήδη καταλήξει σε απόλυτη συμφωνία στα 10 από τα 14 σημεία των διαπραγματεύσεων (οι οποίες βασίστηκαν κατά κύριο λόγο στο κείμενο που κατήρτισε ο Ελληνας ΥΠΕΞ), τα οποία, ωστόσο, αφορούν κατά κύριο λόγο ζητήματα χαμηλής πολιτικής, όπως οι κοινές δράσεις στην ανώτατη εκπαίδευση, στην ενέργεια, στην τεχνολογία, στη διασυνοριακή συνεργασία και στον πολιτισμό. Τα τέσσερα που απομένουν είναι, βέβαια, τα πλέον κρίσιμα, δηλαδή το όνομα (κατά πάσα πιθανότητα το «Gorna Makedonija»), το εύρος χρήσης (erga omnes), η αλλαγή του συντάγματος και οι διεθνείς σχέσεις (δηλαδή με ΝΑΤΟ, Ε.Ε. και ΟΗΕ).

Προς τούτο, όπως έγινε γνωστό και μετά τις τελευταίες επαφές των κ. Κοτζιά και Ντιμιτρόφ, έχουν συσταθεί δύο επιτροπές εμπειρογνωμόνων. Στο τραπέζι έχει κατατεθεί και ένα προοίμιο της συμφωνίας, στο οποίο επιχειρείται μια ιστορική αναδρομή. Σύμφωνα με πληροφορίες, γίνεται διαχωρισμός ανάμεσα στην ιστορική, αρχαία Μακεδονία, η οποία ήταν ελληνική, και στη σύγχρονη, γεωγραφική Μακεδονία, που εκτείνεται σε τρία κράτη. Σε αυτήν, θα αναφέρεται ότι εν συνεχεία εγκαταστάθηκαν και σλαβικά φύλα και συγκεκριμένα στην επικράτεια της σημερινής ΠΓΔΜ, η οποία, προφανώς, καταλαμβάνει ένα μέρος της γεωγραφικής Μακεδονίας.

Σύμφωνα με την εφημερίδα, «κλειδί» για τις διαπραγματεύσεις παραμένει η χρήση έναντι όλων, εν ολίγοις το λεγόμενο erga omnes. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, ο κ. Ζάεφ έχει συμφωνήσει με το erga omnes, αλλά με αστερίσκους που αφορούν κυρίως την εσωτερική χρήση. Εν ολίγοις η πλευρά της ΠΓΔΜ θέλει να διατηρήσει το δικαίωμα για χρήση του όρου «Μακεδονία» εντός της χώρας για διάφορους λόγους (π.χ. για την ονομασία θεσμών ή οντοτήτων όπως «Τράπεζα της Μακεδονίας», «Πανεπιστήμιο της Μακεδονίας» κ.ο.κ.). Κάτι τέτοιο θα επέτρεπε την έκδοση πτυχίων, πιστοποιητικών και άλλων επίσημων εγγράφων, στα οποία η «Μακεδονία» θα επιβίωνε και μετά την πιθανή λύση στο ονοματολογικό.

Κρίσιμης σημασίας για την πρόοδο των διαπραγματεύσεων είναι η δυνατότητα του κ. Ζάεφ να περάσει τη συμφωνία από τη Βουλή, καθώς αυτή περιλαμβάνει αναθεώρηση του συντάγματος της ΠΓΔΜ.