«Για την ψυχή μιας μουσικής …»: Η παράσταση, στο Μουσείο Τσιτσάνη

Γράφει ο/η

Λογιστήριο

Μια ξεχωριστή και ιδιαίτερη προσέγγιση είχε η παράσταση – ξενάγηση, που παρουσιάστηκε, στο «Κέντρο Έρευνας Μουσείο Τσιτσάνη», αποτελώντας προοίμιο των εκδηλώσεων που ακολουθούν και συνθέτουν τα επίσημα εγκαίνιά του.
Με τον τίτλο «Για την ψυχή μιας μουσικής …», η συνεργασία του Δήμου Τρικκαίων, του μουσείου Τσιτσάνη και της καλλιτεχνικής εταιρείας ΕΙ_ΧΟ_Σ, μια τοποειδική παράσταση που δημιουργήθηκε ειδικά για τον μουσειακό χώρο, εστίασε στην ανάδειξη πτυχών της καλλιτεχνικής όσο και προσωπικής ζωής του Βασίλη Τσιτσάνη που παρουσιάζονται στο μουσείο, τονίζοντας το αόρατο νήμα που συνδέει την νεότερη ελληνική Ιστορία, με το κοινωνικό και καλλιτεχνικό αποτύπωμα των δημιουργιών του.
Αυτό το ισχυρό, αόρατο μα αναντίρρητα ανθεκτικό αίσθημα, που μπορεί να συνδέσει έναν Έλληνα από τα Τρίκαλα με έναν Αμερικανό στο Χόλυγουντ, όπως στην περίπτωση της χρήσης της σύνθεσης «Το μινόρε του Τσιτσάνη», που στην κιθάρα τον συνοδεύει ο υπέροχος Μανώλης Χιώτης, από τον Γούντι ‘Aλεν το 1995, στην ταινία του «Mighty Afrodite» ως soundtrack!!!
Το αόρατο νήμα της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, ένα δίκτυο πληροφορίας και προστασίας που συνδέει τη μνήμη για τον καλλιτέχνη Τσιτσάνη και την μουσική του, με την ιστορία και την μνήμη της πόλης, αποτέλεσε μια βάση δεδομένων δημιουργικότητας, που αγκάλιασε τα συναισθήματα, την περιέργεια και τον αυθορμητισμό που εκδήλωσαν θερμά και έντονα οι θεατές – επισκέπτες της παράστασης.
Η παράσταση
Εκκινώντας από την είσοδο του μουσείου, είδαμε να προβάλλονται μέρη από το επερχόμενο ντοκιμαντέρ μικρού μήκους. Μια μικρή εισαγωγή – καλωσόρισμα στο κοινό να μην διστάσει να αναμιχθεί και να πλησιάσει τους καλλιτέχνες, που όντας οι ίδιοι το μέσο για την εμφάνιση της τέχνης που εκπροσωπούν, λειτουργούν σαν ανάγλυφο ζωντάνεμα όσων περιγράφονται στην διαρρύθμιση του μουσείου.
Ακολουθώντας την διαδρομή ξενάγησης που προτείνεται από το μουσείο, διατρέξαμε τον χώρο, παρατηρώντας τις καλλιτεχνικές παρεμβάσεις που πραγματοποιούνταν σε ενεστώτα χρόνο, ενσωματώνοντας τους μικρούς και μεγάλους επισκέπτες – θεατές σε ένα είδος χαρτογράφησης του χώρου. Μια χαρτογράφηση εμβάθυνσης για τις σχέσεις του δημιουργού με την κοινωνία, τον εαυτό του και την τέχνη του.
Το καλλιτεχνικό τοπίο που δημιουργήθηκε από τους τρείς ερμηνευτές που εκπροσωπούσαν ο καθένας από ένα στοιχείο του ρεμπέτικου τραγουδιού , μουσική – βιολί Πρόδρομος Κούκος – φωνή σοπράνο Μαράικε Ζάρα και χορό -θεατρική αφήγηση Πατρίτσια Λάζου, είχε μια αδιαμεσολάβητη αμεσότητα καθώς η ανάμειξη τους με το κοινό ήταν διαρκής, ανεπιτήδευτη και ουσιαστικά ακριβής.
Μέσα από τις ερμηνείες των γυναικών που μέσα στα χρόνια απέδωσαν τα τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη, πέρα από τις εμβληματικές ερμηνείες των Σωτηρία Μπέλλου, Στέλλα Χασκήλ και Μαρίκα Νίνου επιλέχθηκαν χαρακτηριστικοί τρόποι ερμηνείας όπως της Αγνής Μπάλτσα, της Φλέρυ Νταντωνάκη, της Τάνιας Τσανακλίδου.
Τα κείμενα που ακούστηκαν στην παράσταση, είναι δραματοποιημένες εκδοχές της διάλεξης του Μάνου Χατζιδάκι για το ρεμπέτικο το 1949 στο Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν και μια επιλογή από άρθρα που δημοσιεύτηκαν όταν έγινε γνωστός ο θάνατος του Βασίλη Τσιτσάνη.
Οι δημιουργίες που ακούστηκαν
Οι ενθουσιώδεις όσο και τιμητικές απόψεις του Μάνου Χατζιδάκι για τις δημιουργίες του Βασίλη Τσιτσάνη, ήταν οδηγός στις μουσικές επιλογές που ακούστηκαν όσο και στις μετεγγραφές για βιολί και ηλεκτρική κιθάρα.
Βασίλης Τσιτσάνης: «Αρχόντισσα», «Κάποια μάνα αναστενάζει, «Συννεφιασμένη Κυριακή», «Κάνε λιγάκι υπομονή», «Τα ωραία του Τσιτσάνη»
Μετεγγραφές για βιολί: «Τι σήμερα τι αύριο τι τώρα» , «Αχάριστη» , «Μη μου ξαναφύγεις πια»
Μετεγγραφές για ηλεκτρική κιθάρα : «Σαν απόκληρος γυρίζω»
Johan Sebastian Bach: Sonatas et Partitas για βιολί τα μέρη: Allegro, Adagio, Sarabante,
Henryk Wieniawski : Romance sans paroles
Henry Perchel: When I am laid in earth, ρετσιτατίβο και θρήνος από την όπερα «Διδώ και Αινείας»
Γιάννης Κωνσταντινίδης: «Απόψε τα Μεσάνυχτα»
Κλείνοντας θα αναφέρουμε την υπέροχη φράση της Μαρίζας Κώχ που ακούστηκε και στην παράσταση : «Αν είσαι τραγουδιστής, λέγοντας τα τραγούδια του, μεθάς, αποκτάς συνείδηση του ιδιαίτερου βάρους που έχει η τέχνη σου σ’ αυτήν τη χώρα. Αν είσαι ακροατής των τραγουδιών του Τσιτσάνη, χορεύεις, αφού δεν μπορείς να πετάξεις».
Εκ μέρους του Δήμου Τρικκαίων την παράσταση παρακολούθησε η κ. Έφη Λεβέντη.
Οι καλλιτεχνικές δράσεις του προγράμματος για την «Ψυχή μιας μουσικής…» αποτελούνται από δύο φάσεις. Μετά την ολοκλήρωση του α΄κύκλου ακολουθεί ο δεύτερος κύκλος που θα ολοκληρώσει τον σχεδιασμό που εγκρίθηκε και έχει την αιγίδα και την υποστήριξη του ΥΠΠΟΑ.
Α’. Κύκλος: Μάϊος – Ιούνιος 2024
Εκπαιδευτικά βιωματικά εργαστήρια «Από το Σχολείο στο Μουσείο» 13-24 Μαΐου
Παραστάσεις στον μουσειακό χώρο 7 και 8 Ιουνίου
Δημιουργία Video Dance Νοέμβριος 2023 – Ιούνιος 2024
Β’. Κύκλος: Σεπτέμβριος, Οκτώβριος, Νοέμβριος 2024
Εκπαιδευτικά βιωματικά εργαστήρια, «Από το Σχολείο στο Μουσείο» Σεπτέμβριος – Οκτώβριος 2024
Παραστάσεις στον μουσειακό χώρο, Οκτώβριος 2024
Διαλέξεις Οκτώβριος 2024
Ανοιχτές Παρουσιάσεις εργαστηρίων των σχολείων Οκτώβριος 2024
Μικρού μήκους ντοκιμαντέρ – performance τεκμηρίωσης, του οποίου τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν τον Νοέμβριο του 2023, θα παρουσιαστεί τον Οκτώβριο του 2024.
Συντελεστές
Ιδέα, Έρευνα, Δραματουργική Επεξεργασία, Ερμηνεία – χορός κ σκηνοθεσία: Πατρίτσια Λάζου Σύμβουλος Έρευνας και αρχειακού υλικού: Στέλιος Καραγιώργος Βιολί : Πρόδρομος Κούκος Τραγούδι ερμηνεία : Μαράικε Ζάρα Ηλεκτρική Κιθάρα (Διασκευές) :Στέλιος Φράγκος Ερμηνεία στο οπτικό υλικό : Λήδα Φράγκου Συνεργάτης εκπαιδευτικού μουσικού προγράμματος : Βιβή Κοζιού Διεύθυνση Φωτογραφίας : Γιάννης Φλούλης Επεξεργασία οπτικού υλικού : Νίκος Μαυρόπουλος Σχεδιασμός φωτιστικού περιβάλλοντος : Στέργιος Σπυρόπουλος Τεχνική κάλυψη:Νίκος Μπακοβασίλης Σχεδιασμός Αφίσας κ προγράμματος: Βάσω Μπαρμπάτη
Ευχαριστούμε τον Αντώνη Αντωνίου, την Βασιλένα Μητσιάδη και την Γεωργία Ψύχου
Σχεδιασμός – Οργάνωση και υλοποίηση παραγωγής: ΕΙ_ΧΟ_Σ site specific performances for dance and theatre company