Μουσείο Ελληνικής Παιδείας: Ανακαλύπτουμε το θησαυρό της Καλαμπάκας

Γράφει ο/η

Ελένη Χολέβα

Εδώ και χρόνια πλέον, το Μουσείο Ελληνικής Παιδείας, αποτελεί ένα φωτεινό φάρο για την ιστορία της εκπαίδευσης στη χώρα μας. Τι είναι όμως αυτό που κάνει τόσο σημαντικό το Μουσείο και πώς συνδέεται με την ιστορία μας;

Τα βιβλία που εντάσσονται μέσα στο σύστημα εκπαίδευσης αποτελούν βασικά τεκμήρια της ιστορίας κάθε χώρας έτσι κι αλλιώς. Σε αυτά αποτυπώνονται τα πολιτικά και κοινωνικά σημεία των καιρών. Για το λόγο αυτό το Μουσείο Ελληνικής Παιδείας είναι ένας πραγματικός θησαυρός για την περιοχή μας και όχι μόνο. Και δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι ήδη αποτελεί πόλο έλξης ανθρώπων της εκπαίδευσης, σχολείων αλλά και πολιτών που ενθουσιασμένοι σπεύδουν να συναντήσουν στις σελίδες της συλλογής του Παύλου Μπαλογιάννη, τα δικά τους βιβλία αλλά και εκείνα τα συγγράμματα εποχών από την πρώτη σύσταση του ελληνικού κράτους.

Ένας άνθρωπος με όραμα

Ο ιδρυτής του Μουσείου Ελληνικής Παιδείας Συμβολαιογράφος και Συλλέκτης Παύλος Μπαλογιάννη γεννήθηκε στην Τρικοκκιά Γρεβενών και εκεί τελείωσε το Δημοτικό Σχολείο. Στα Γρεβενά τελείωσε το εξατάξιο Γυμνάσιο Αρρένων και στην συνέχεια στην Αθήνα σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ταυτόχρονα για τρία χρόνια παρακολούθησε μαθήματα Δημοσιογραφίας.

Στην Αθήνα και ιδιαίτερα στο Μοναστηράκι έρχεται σε επαφή με τα πρώτα «συλλεκτικά κομμάτια» και αυτά είναι τα σχολικά βιβλία που στερήθηκε στα παιδικά του χρόνια. Τον ρωτάμε τι ήταν αυτό που τον οδήγησε να δημιουργήσει αυτή τη συλλογή απαντά με τρεις λέξεις: ΑΓΑΠΗ – ΣΤΕΡΗΣΗ – ΠΕΡΙΕΡΓΕΙΑ.

Η αγάπη για το βιβλίο, γιατί χωρίς αυτή τίποτε δεν μπορεί να γίνει. Η στέρηση γιατί το βιβλίο το στερήθηκε στα παιδικά του χρόνια και η περιέργεια που τον παρακινούσε συνεχώς να μάθει για την εκπαίδευση, για τα βιβλία και τα αντικείμενα που χρησιμοποιήθηκαν από τους μαθητές παλαιότερων εποχών. Αλλά κι ένα «ησυχασμένο» από τις συνθήκες μεράκι να ασχοληθεί με τη Φιλογογία.

Εκτός από το Μοναστηράκι και τα παλαιοπωλεία της Αθήνας επισκέφτηκε σχεδόν όλα τα παλαιοπωλεία της Ελλάδας. Τα σπουδαιότερα όμως συλλεκτικά βιβλία τα απέκτησε κυρίως από δημοπρασίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Σήμερα διαθέτει μια πολύ μεγάλη συλλογή από βιβλία, περιοδικά, κάρτες, έγγραφα, χάρτες, φωτογραφίες, σχολικά αντικείμενα, παραμύθια κλπ.

Στις αρχές του 2015 για να αξιοποιήσει τις συλλογές του ιδρύει την εταιρεία με την επωνυμία “Κιβωτός Ελληνικής Παιδείας”. Μία από τις δραστηριότητες που περιλαμβάνονται στους σκοπούς της εταιρείας είναι και η λειτουργία Μουσείου που θα στεγάσει μέρος των συλλογών του. Έτσι από τον Νοέμβριο 2015 αρχίζει η λειτουργία του Μουσείου Ελληνικής Παιδείας, ένα μοναδικό Μουσείο αφιερωμένο στην Ελληνική εκπαίδευση και την Ελληνική Παιδεία.

Η ιστορία στα θρανία

Αυτό που αξίζει να σημειωθεί, είναι ότι ακολουθώντας την ιστορική διαδρομή των βιβλίων που εγκρίνονταν από τις κυβερνήσεις, μπορεί κανείς να δει και τις πολιτικές και κοινωνικές συγκρούσεις. Ενδεικτικό παράδειγμα το βιβλίο «Τα Ψηλά Βουνά» με τις γνωστές δυσάρεστες εξελίξεις!

Πέρα όμως από αυτό, τα σχολικά βιβλία και γενικότερα, αποτελούσαν κάποτε έναν αληθινό λογοτεχνικό θησαυρό με τους σπουδαιότερους λογοτέχνες, και σχεδιαστές να αφήνουν αιώνια παρακαταθήκη.

Οι συλλογές

Οι συλλογές, των βιβλίων που μπορεί να συναντήσει κανείς αφορούν την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, το Νεοελληνικό Διαφωτισμό, Αρχαίους Έλληνες Συγγραφείς, Κατηχητικά, ο Αίσωπος της λαϊκής μας ιστορίας, παραμύθια αλλά και πολλά ακόμη που ο κ. Μπαλογιάννης κατάφερε να αναδείξει με τον καλύτερο τρόπο. Μπαίνοντας εξάλλου στο Μουσείο, αλλά κυρίως κατά την ξενάγηση σε αυτό, έχεις την αίσθηση ότι επισκέπτεσαι σπουδαία ευρήματα ενός πολιτισμού που φτάνει σε συνέχεια μέχρι το σήμερα, ενώ ταυτόχρονα, σε πιάνει μια νοσταλγία…ακόμη και αν αυτά τα βιβλία δεν έφτασαν στο δικό σου θρανίο ποτέ.

Το Μουσείο Ελληνικής Παιδείας βρίσκεται στο κέντρο της πόλης της Καλαμπάκας και έχει εκπαιδευτικό και πολιτιστικό προσανατολισμό. Σκοπός του Μουσείου είναι η διαφύλαξη, μελέτη, προβολή και ανάδειξη της Ελληνικής Παιδείας και των αξιών που απορρέουν από αυτή.