Κρίσιμες επαφές για το Σκοπιανό

Γράφει ο/η

newsroom

Η Ελλάδα θα προσέλθει στο τραπέζι του διαλόγου επιθυμώντας έμπρακτα την επίτευξη λύσης στο θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, υπογράμμισε ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, καλώντας παράλληλα την πλευρά της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας να επιδείξει διάθεση ρεαλισμού και συμβιβασμού, εν όψει του κρίσιμου τετ-α-τετ που θα έχει σήμερα, Πέμπτη, με τον σκοπιανό ομόλογό του, Νίκολα Ντιμιτρόφ, και τον ειδικό απεσταλμένο του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς, στη Νέα Υόρκη.

Όλα δείχνουν ότι πρόκειται για μια ιδιαίτερα κρίσιμη συνάντηση που θα κρίνει και το μέλλον των διαπραγματεύσεων. Αυτό που κρίνεται ουσιαστικά είναι αν μπορούν οι δύο πλευρές να συμφωνήσουν οριστικά σε ένα όνομα κι αν οι Σκοπιανοί είναι σε θέση να περάσουν τις συνταγματικές αλλαγές που απαιτούνται και τις οποίες η ελληνική πλευρά θεωρεί απαραίτητες προκειμένου να μη ναυαγήσουν οι συζητήσεις.

Όλα τα δεδομένα συγκλίνουν στην άποψη ότι δύο είναι τα ονόματα που «παίζουν» και όλα τα υπόλοιπα έχουν αποκλειστεί. Το «Republika Nova Makedonija» («Δημοκρατία της Νέας Μακεδονίας») είναι αυτό που προκρίνεται, ενώ κάποιες πιθανότητες διατηρεί και η ονομασία «Republika Gorna Macedonia» (Δημοκρατία της Άνω Μακεδονία), υπό τον όρο ότι θα είναι για όλες τις χρήσεις και θα γίνουν συνταγματικές αλλαγές, που θα εξαφανίζουν τον αλυτρωτισμό των Σκοπιανών.

Πάντως, αν στην Ουάσιγκτον αυτό το διήμερο συμφωνηθεί το όνομα, τότε θα επιταχυνθούν οι διαδικασίες και οι συζητήσεις για τις απαραίτητες συνταγματικές αλλαγές ώστε να πάρουν τα Σκόπια προσκλητήριο ένταξης από το ΝΑΤΟ.

Η συνάντηση των «τριών» είναι η πρώτη εκπροσώπων των δύο χωρών, έπειτα από τη σύντομη πορεία που είχε η ονομασία «Ιλιντένσκα Μακεντόνια» από τις διαδοχικές συζητήσεις που είχαν στη Σόφια οι πρωθυπουργοί, Αλέξης Τσίπρας και Ζόραν Ζάεφ.

Μπορεί η ελληνική πλευρά να μην συζητά πλέον το σενάριο αυτό, ωστόσο στη γειτονική χώρα επιμένουν ότι παραμένει ακόμη σε ισχύ.

Σύμφωνα με μέσα ενημέρωσης των Σκοπίων, ο Ζόραν Ζάεφ τόνισε ότι η πρόταση για το «Ίλιντεν» δεν φαίνεται να συγκεντρώνει την απαραίτητη πλειοψηφία στην ελληνική Βουλή, εξέφρασε όμως την ελπίδα πως η ελληνική πλευρά θα επανεξετάσει σοβαρά την θέση της.

Ο σκοπιανός πρωθυπουργός υποστήριξε πάντως πως η λύση του «Ίλιντεν» είναι «win-win», δηλαδή συνιστά κέρδος και για τις δύο πλευρές, και πρόκειται για μια καλή λύση που μπορεί να λύσει την 25ετή διένεξη για το ονοματολογικό.

Στο πλαίσιο αυτό, ανέφερε ότι τα Σκόπια μελετούν το πάγιο αίτημα της Αθήνας για αναθεώρηση του Συντάγματός τους μόνον εφόσον προκριθεί η συγκεκριμένη ονομασία.

Όπως εξήγησε ο Νίκος Κοτζιάς, η διαπραγμάτευση έχει χωριστεί σε δύο σκέλη, καθώς το πρώτο – και κυριότερο – μέρος αφορά τα αμιγώς πολιτικά ζητήματα και περιλαμβάνει τις συζητήσεις ανάμεσα στους υπουργούς Εξωτερικών που διεξάγονται υπό την εποπτεία του ειδικού διαμεσολαβητή του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς.

Το δεύτερο σκέλος σχετίζεται με το κείμενο της γενικής συμφωνίας αλλά και τον κατάλογο των επιμέρους νομικών θεμάτων που προκύπτουν στο πλαίσιο της διπλωματικής διευθέτησης. Αυτές οι επιμέρους τεχνικές λεπτομέρειες συζητώνται σε παράλληλο γύρο διαπραγματεύσεων, που διεξάγεται σε πιο τεχνοκρατικό επίπεδο.

«Άρα θα έχουμε μια διαπραγμάτευση των ειδικών και μια διαπραγμάτευση των υπουργών. Η κύρια διαπραγμάτευση βέβαια και εκείνη που ενδιαφέρει όλους μας είναι η διαπραγμάτευση των υπουργών. Αλλά και η διαπραγμάτευση των ειδικών θα διευκολύνει το συνολικό πακέτο. Υπό τον Νίμιτς θα είναι μόνο των υπουργών των Εξωτερικών. Των τεχνικών είναι μια διαδικασία που στηρίζεται στο κείμενο που έχουμε καταθέσει» διευκρίνισε ο κ. Κοτζιάς.