Ανάπλαση χωρίς ιστορική μνήμη

Γράφει ο/η

Λάζαρος Μάμαλης

Να με συμπαθάτε εκεί στο δημαρχείο αλλά είστε απολύτως σίγουροι για την ανάπλαση στο Ληθαίο;  Είναι βέβαιο ότι η παραποτάμια περιοχή θέλει ένα «λίφτινγκ».  Το ερώτημα είναι όμως, πώς θα είναι αυτό το «λίφτινγκ»;  Θα είναι ένα «λίφτινγκ» που θα βελτιώσει τα χαρακτηριστικά του κέντρου της πόλης, λαμβάνοντας υπόψη τον πολιτισμό και την ιστορία της ή θα είναι μια ριζική αναμόρφωση στα πρότυπα προκάτ σχεδίων, τα οποία ελάχιστα διαφοροποιούνται από πόλη σε πόλη ή ακόμη και από χώρα σε χώρα.

Τι θέλουμε δηλαδή, μεγάλα πεζοδρόμια με τιμεντόπλακες, τσιμεντένια παγκάκια και ροζ ποδηλατοδρόμους, οι οποίοι καμία διαφορά δε θα έχουν είτε οδηγείς το ποδήλατό σου στην Καρδίτσα, είτε οσονούπω στα Τρίκαλα, είτε στη μακρινή Σιαν της Κίνας.

Μένουμε δηλαδή πιστοί σε μια τάση για γειτονιές πόλεων, οι οποίες υπάρχουν ανά τον κόσμο, οι οποίες μπορεί να απέχουν χιλιάδες χιλιόμετρα η μια από την άλλη, αλλά την ίδια στιγμή τόσο βαρετά και μονότονα μοιάζουν μεταξύ τους;

Σύμφωνοι. Ο σχεδιασμός πεζοδρομίων και κυρίως ποδηλατοδρόμων έχει παύσει να αποτελεί θέμα συγκοινωνιακής τεχνικής και έχει αναχθεί σε πρωτεύον στοιχείο ανάπλασης των περιοχών απ’ όπου διέρχεται, ρυθμίζοντας χρήσεις γης και δημιουργώντας νέες εικόνες στη ζωή της πόλης.

Ωστόσο, αυτές οι νέες εικόνες θα πρέπει να έχουν ως αφετηρία το παρελθόν. Τον πολιτισμό και την ιστορία, δηλαδή, για να δημιουργήσουν μια ξεχωριστή και αναγνωρίσιμη συνολική ταυτότητα για τους πολίτες και την πόλη. Ιδιαιτέρως, σήμερα, που ο στόχος της συνέχισης της τουριστικής ανάπτυξης του τόπου μας προβάλλει ως εφικτός και αναγκαίος.

Είναι γνωστό ότι μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τον Ληθαίο κοσμούσε η γέφυρα Μαρούγκαινας την οποία ανατίναξαν οι Άγγλοι κατά την υποχώρηση.  Στα θεμέλιά της χτίστηκε η νέα τσιμεντένια γέφυρα που συνδέει την πλατεία Ρήγα Φεραίου με την πλατεία Εθνικής Αντίστασης (πρώην Κιτριλάκη).

Μια ολιστική ανάπλαση της παραποτάμιας ζώνης θα μπορούσε και θα έπρεπε να λάβει υπόψη αυτή την ιστορική πραγματικότητα, όπως και πολλές άλλες, οι οποίες μάλλον δεν απασχόλησαν ιδιαίτερα τους μελετητές, με αποτέλεσμα η επιχειρούμενη ανάπλαση να μην ανασύρει τίποτα από την ιστορία και να μην προσδίδει τελικά αυτή την αναγκαία, ξεχωριστή και αναγνωρίσιμη συνολική ταυτότητα στην πόλη.