Οι Ενεργοί Μπαμπάδες για τα δικαιώματα όλων των παιδών

Γράφει ο/η

Λάζαρος Μάμαλης

Ο κ. Κακουλίδης Σταύρος είναι Μέλος ΔΣ – Ενεργοί Μπαμπάδες για τα δικαιώματα του παιδιού, μιας Αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρίας η οποία ιδρύθηκε έχοντας ως βασικό στόχο να αναδειχθεί το δικαίωμα κάθε παιδιού στην Ελλάδα να μεγαλώνει και με τους δύο γονείς του. Ο κ. Κουκουλίδης μιλάει σήμερα στην ΕΡΕΥΝΑ, για τους στόχους των «Ενεργών Μπαμπάδων», αναδεικνύοντας όλες τις πτυχές ενός ζητήματος που έχει δυναμικά εισέλθει στο δημόσιο διάλογο και είναι αυτός της συνεπιμέλειαςτων παιδιών.

Ερωτήσεις

Πίσω από τους «Ενεργούς Μπαμπάδες Για τα Δικαιώματα του Παιδιού» βρισκόμαστε απλοί άνθρωποι από όλη την επικράτεια που αγωνιούμε για τα παιδιά μας και αποφασίσαμε να φτιάξουμε αυτό το κίνημα για να υπερασπιστούμε τα δικαιώματά τους, ιδιαίτερα το ατομικό δικαίωμα κάθε παιδιού να ανατρέφεται και από τους δύο του γονείς. Η συμμετοχή του καθενός από εμάς προς τον κοινό σκοπό γίνεται αποκλειστικά και μόνο με την ιδιότητα του πατέρα, ανεξαρτήτως επαγγέλματος και ειδικότητας. Η ονομασία «Ενεργοί Μπαμπάδες»επιλέχτηκε ως στατιστικό στοιχείο και όχι ως κάποια μορφή αντιπαλότητας ή αντιδικίας προς τις γυναίκες και μητέρες των παιδιών μας, γιατί στο 98% των δικαστικών αποφάσεων η επιμέλεια δίδεται στον ένα μόνο γονέα, στην Μητέρα, οπότε νομοτελειακά και σταδιακά το παιδί αποξενώνεται από τον ένα γονέα, συνηθέστερα τον Πατέρα και η γονική αποξένωση είναι μία μορφή ενδοοικογενειακής βίας με ολέθρια αποτελέσματα στην ψυχική υγεία του παιδιού και κατά συνέπεια στο κοινωνικό σύνολο.

Η κίνησή μας ξεκίνησε αυθόρμητα μέσω διαδικτύου τον Απρίλιο του 2020. Λέμε πολλές φορές ότι η τεχνολογία αποξενώνει τους ανθρώπους, αλλά στην δική μας περίπτωση συνέβη ακριβώς το αντίθετο! Στην αρχή, λοιπόν, ξεκινήσαμε ως μια πολύ μικρή ομάδα ατόμων στο Facebook και πολύ γρήγορα γιγαντωθήκαμε και αποκτήσαμε νομική υπόσταση ως αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία, ώστε η δράση μας να είναι συντεταγμένη και να εξυπηρετηθούν οι σκοποί μας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Η ραγδαία αύξηση των ακολούθων μας σε μικρό χρονικό διάστημα, (σήμερα είναι άνω των 14.000), είναι απόδειξη πως το θέμα της γονικής αποξένωσης είναι σύγχρονη κοινωνική μάστιγα. Η δράση μας, λοιπόν, στοχεύει αφενός στην ενημέρωση της κοινής γνώμης για το εν λόγω ζήτημα, στον εμπλουτισμό του δημόσιου διαλόγου με επιχειρήματα για την αναγκαιότητα αλλαγής του νόμου, στην κινητοποίηση δυνάμεων και την πίεση προς την Πολιτεία προκειμένου να προστατευθεί επιτέλους το δικαίωμα κάθε παιδιού στην Ελλάδα να μεγαλώνει και με τους δύογονείς του.

Με βάση την ισχύουσα ελληνική νομοθεσία που βρίσκεται σε ισχύ από το 1983, σε περίπτωση διαζυγίουμε αντιδικία, η επιμέλεια του τέκνου, δηλαδή η φροντίδα σε ό,τι αφορά την ανατροφή, την επίβλεψη, την εκπαίδευση, καθώς και τον προσδιορισμό του τόπου κατοικίας του αποδίδεται στο 98% των περιπτώσεων κατ’ αποκλειστικότητα στον έναν μόνο γονέα, συνηθέστερα στην μητέρα, παρά το γεγονός ότι η επιμέλεια εντάσσεται στην ευρύτερη έννοια της γονικής μέριμνας (ΑΚ-1510), η οποία δίδεται – ασκείται και από τους δύο γονείς. Αυτή η πρακτική έχει ως συνέπεια ο γονέας που δεν έχει την επιμέλεια να αποξενώνεται από το παιδί του, να μην έχει πρόσβαση και λόγο στην καθημερινότητα του παιδιού του και τα θέματα που άπτονται της ανατροφής του. Με τον τρόπο αυτό, το παιδί αποστερείται τον ένα του γονέα (και όλους τουςσυγγενείς αυτού) και λόγω του εξαιρετικά περιορισμένου χρόνου που περνάει μαζί του να είναι αδύνατο να αναπτύξουν μεταξύ τους ουσιαστικούς δεσμούς. Με την επικράτηση και συντήρηση του συστήματος της αποκλειστικής επιμέλειας, τα παιδιά – κατά παραδοχή και του ίδιου του Υπουργού Δικαιοσύνης κου Τσιάρα – εργαλειοποιούνται, μιας και εκείνο που αφήνει να ευδοκιμεί όλη αυτή η κατάσταση είναι η αντιδικία. Δυστυχώς μιλάμε για ένα εντελώς αναχρονιστικό πλαίσιο που κρατά ομήρους τα παιδιά και μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει κανένα απολύτως βήμα προς την κατοχύρωση και προστασία των ίσων δικαιωμάτων των γονέων. Αναμένουμε με αγωνία την ριζική αλλαγή του συγκεκριμένου πλαισίου, το οποίο μάλιστα αυτές τις μέρες είναι και στο επίκεντρο των συζητήσεων και περιμένουμε μέσα στις επόμενες μέρες να κατατεθεί προς ψήφιση το νομοσχέδιο για την αναμόρφωση του οικογενειακού δικαίου για να προστατευθούν πρωτίστωςτα δικαιώματα των παιδιών μας.

Οι δράσεις μας είναι πολλές και ποικίλες, ενδεικτικά σας αναφέρω την πρόσφατη συνεργασία μας με την εταιρεία δημοσκοπήσεων FocusBari για την διενέργεια πανελλήνιας δημοσκόπησης σχετικά με το πόσο έτοιμη είναι η ελληνική κοινωνία στην αποδοχή της συνεπιμέλειας όταν χωρίζει ένα ζευγάρι με αντιδικία και το αποτέλεσμα ήταν θετικό στο 88,8% των ερωτηθέντων. Προσπαθούμε να ενημερώνουμε την κοινή γνώμη με συνεντεύξεις που δίνουμε στα ηλεκτρονικά και έντυπα ΜΜΕ. Επίσης, δημοσιεύουμε σε εβδομαδιαία βάση δελτία τύπου όπου αναφέρονται είτε τα πορίσματα των επιστημόνων σχετικά με την αναγκαιότητα αλλαγής του θεσμικού πλαισίου, είτε σε πραγματικές ιστορίες που αναδεικνύουν την σπουδαιότητα του κοινωνικού αυτού προβλήματος. Προσπαθούμε διαρκώς να ενημερώνουμε τους πολιτικούς και την κοινή γνώμη, εκθέτοντας επιχειρήματα και τεκμηριώνοντας τις θέσεις μας.

Οι μελέτες έχουν αποδείξει ότι οι γονείς που μοιράζονται την επιμέλεια αναφέρουν λιγότερη πίεση και άγχος στη ζωή τους από τους γονείς που έχουν αποκλειστική επιμέλεια, καθώς η ανατροφή, και ότι αυτή συνεπάγεται, μοιράζεται στα δυο με αποτέλεσμα καλύτερη ποιότητα στις σχέσεις μεταξύ γονέων και παιδιών. Η γονική ποιότητα ζωής είναι ένας σημαντικός παράγοντας της ποιότητας των σχέσεων γονέων – παιδιού.  Ιδανικά, θα έπρεπε τα συμφέροντα και των δυο γονέων σε σχέση με τα παιδιά να εξυπηρετούνται. Ο χωρισμός γονέα και παιδιού έχει μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στις σχέσεις τους και στην ψυχική υγεία και των δύο πλευρών. Επίσης με βάση μελέτη που έχει διενεργηθεί στην Σουηδία σε δείγμα 150.000 παιδιών ηλικίας 12-15 ετών, το ποσοστό παιδιών με ψυχοσωματικά συμπτώματα που μεγαλώνουν σε καθεστώς υποχρεωτικής συνεπιμέλειας και ίσου χρόνου μεταξύ και των δύο γονέων είναι σημαντικά χαμηλότερο από το αντίστοιχο των παιδιών που μεγαλώνουν μόνο με τον ένα γονέα. Τέλος θα πρέπει να αναφέρω ότι σύσσωμος ο επιστημονικός κόσμος και στην Ελλάδα έχει ταχθεί με πορίσματα που έχουν καταθέσει και δημοσιεύσει υπέρ της Συνεπιμέλειας, του Ίσου Χρόνου επικοινωνίας και με τους δύο γονείς και της Εναλλασσόμενης Κατοικίας, ενδεικτικά αναφέρω τον Συνήγορο του παιδιού, τον Σύλλογο Ελλήνων Ψυχολόγων (ΣΕΨ), την Ελληνική Ψυχολογική Εταιρία (ΕΛΨΕ), οι Έλληνες Κοινωνιολόγοι κλπ. Για όλους αυτούς τους λόγους επιβάλλεται να θεσπιστεί η υποχρεωτική συνεπιμέλεια, ο ίσος χρόνος μεταξύ και των δύο γονέων, με εναλλασσόμενη κατοικία.

Είναι ουτοπικό πλέον να συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι ο σύγχρονος πατέρας δεν μπορεί να επιμεληθεί τα παιδιά του σε καθημερινή βάση, αυτές ήταν αντιλήψεις μιας άλλης εποχής οι οποίες έπαψαν να ισχύουν προ πολλού. Ο σύγχρονος Πατέρας δεν έχει καμία σχέση πλέον με τον αντίστοιχο περασμένων δεκαετιών, στο επίπεδο της ενεργούς συμμετοχής στην ανατροφή των παιδιών του. Σήμερα, είναι πολύ συχνό το φαινόμενο ένας άνδρας να μένει περισσότερες ώρες στο σπίτι, φροντίζοντας τα παιδιά του, μιας και η σύζυγός μπορεί να εργάζεται περισσότερες ώρες. Μία απλή βόλτα σε ένα εμπορικό κέντρο μας πείθει: δεν είναι περίεργο φαινόμενο να δούμε έναν πατέρα να ταΐζει, να αλλάζει πάνες, να κοιμίζει, να ντύνει ένα παιδί. Είμαστε στον 21ο αιώνα και το να αντιμετωπίζουμε τις καταστάσεις με στερεότυπα ξεπερασμένων εποχών, αδικεί πρώτιστα εμάς τους ίδιους. Ο σύγχρονος πατέρας είναι και θέλει να είναι ενεργός στην ζωή των παιδιών του ισάξια με την μητέρα.

Κάθε γονιός που δεν έχει την επιμέλεια και προσπαθεί να χωρέσει σε λίγες ώρες την ουσιαστική επικοινωνία με τα παιδιά του, κυριολεκτικά δίνει μάχη με τον χρόνο! Η περίοδος της πανδημίας και των περιορισμών στις μετακινήσεις, είναι αλήθεια ότι έχει εντείνει τα προβλήματα, κυρίως από την άποψη της ουσιαστικής διευκόλυνσης από την πλευρά των γονέων που έχουν την αποκλειστική επιμέλεια. Είναι πολλές οι καταγγελίες που έχουν έλθει σε γνώση μας από μέλη για μη τήρηση των αποφάσεων εν μέσω κορονοϊού. Από την άλλη, το γεγονός ότι προβλέπεται ο κωδικός ‘5’ για την μετακίνηση λόγω επικοινωνίας διαζευγμένων γονέων με τα παιδιά τους, είναι ενδεικτικό του μεγέθους του προβλήματος και πως τα παιδιά που εμπλέκονται στην υπόθεση «διαζύγιο» είναι πολλά. Πρέπει να τα προστατεύσουμε με την εξασφάλιση της ισότιμης παρουσίας και των δύο γονέων στην ζωή τους. Τέλος θα ήθελα να επισημάνω ότι με την ολοκληρωτική απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 21:00 δημιουργείται ουσιαστικό και έντονο πρόβλημα σε πολλούς πατεράδες που ασκούν το νόμιμο δικαίωμα της επικοινωνίας με τα παιδιά τους βάση δικαστικής απόφασης που ορίζει να επιστρέψουν τα παιδιά στις οικίες των μητέρων τους στις 21:00 ή ακόμη και μέχρι τις 22:00. Θα έπρεπε να εξαιρεθεί η επικοινωνία Πατέρα, τέκνων από αυτό το μέτρο.

Όλοι μπορούν να ενταχθούν στο κίνημα μας ανεξαρτήτως αν είναι παντρεμένοι ή χωρισμένοι, Μπαμπάδες ή Μαμάδες. Οι «Ενεργοί Μπαμπάδες για τα δικαιώματα του παιδιού», πιστεύουμε στην ισότητα και τον σεβασμό των δικαιωμάτων των γονέων και των παιδιών. Δεν αντιμαχόμαστε τους έχοντες την αποκλειστική επιμέλεια, αλλά πιστεύουμε ότι η θέσπιση της Συνεπιμέλειας, ο Ίσος Χρόνος μεταξύ των γονέων και η Εναλλασσόμενη κατοικία, είναι ο μοναδικός δρόμος για την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών και την διαφύλαξη της ομαλής τους ανάπτυξης. Όλοι λοιπόν οι οποίοι συμφωνούν με το παραπάνω διακύβευμα μπορούν να συμμετέχουν στον δίκαιο αγώνα μας για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων του παιδιού. Μπορούν να μας βρουν σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στην ιστοσελίδα μας www.energoimpampades.gr

Κακουλίδης Σταύρος

Μέλος ΔΣ – Ενεργοί Μπαμπάδες για τα δικαιώματα του παιδιού