Τα απάτητα Άγραφα βορά στις εταιρείες παραγωγής ενέργειας

Γράφει ο/η

Ελένη Χολέβα

Όταν μιλάμε για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, οι περισσότεροι κατανοούν πηγές ενέργειας φιλικές προς το περιβάλλον. Δυστυχώς όμως, συντρέχουν πολλοί λόγοι για να προβάλλει κάποιος ενστάσεις. Στην Ελλάδα του 2018, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κρέμονται στα χέρια ιδιωτικών εταιρειών. Αυτό σημαίνει ότι αξιοποιούνται με σκοπό το κέρδος. Όπως για παράδειγμα συμβαίνει με τα αιολικά πάρκα, όπου ιδιώτες καταθέτουν σωρηδόν αιτήσεις για εγκατάσταση σε δημόσιες εκτάσεις. Μετά από την εγκατάσταση αιολικών πάρκων σε διάφορες κορυφές της ηπειρωτικής και νησιωτικής χώρας, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις, δεν μπορούν να αγνοηθούν. Συνεπώς, είναι λογικό να πιστεύει κανείς ότι μπροστά σε αυτό που χάνουμε, το κέρδος είναι ελάχιστο. Ακόμη και σε οικονομική βάση όμως τα πράγματα δεν είναι καλύτερα. Η εναλλακτική ενέργεια, κοστίζει στον καταναλωτή ακριβά. Θα το διαπιστώσει ο καθένας μέσα από τους λογαριασμούς της ΔΕΗ όπου φαίνεται το κόστος που αναλογεί στον κάθε καταναλωτή, για την αγορά ενέργειας από τους ιδιώτες παραγωγούς της.

Και ερχόμαστε τώρα σε μια περιοχή μια ανάσα από τα Τρίκαλα. Τα Άγραφα. Η οροσειρά που έμεινε απάτητη μέχρι σήμερα και που αποτελεί τον πνεύμονα και τον τόπο άγριας ζωής για δύο νομούς της Καρδίτσας και της Ευρυτανίας. Με 7 κορυφές με υψόμετρο πάνω από 2.000 μέτρα, με ψηλότερη κορυφή τους την Καράβα, που είναι ορατή και από την περιοχή των Τρικάλων, με υψόμετρο 2.184 μέτρα, ενώ πολλές άλλες έχουν υψόμετρο άνω των 1.900 μέτρων. Στέκουν δασωμένα από πυκνά Έλατα, φιλοξενώντας μια πλούσια άγρια ζωή, και «κιβωτό» για πολλά απειλούμε είδη της ελληνικής πανίδας και χλωρίδας. Η άγρια ομορφιά του τόπου, παράλληλα με την ελάχιστη μέχρι σήμερα ανθρώπινη παρέμβαση καθιστά το τοπίο μια όαση.

Αυτό τοπίο απειλείται από τις 16 Απριλίου 2018, όταν το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε την άδεια εγκατάστασης δύο μεγάλης έκτασης αιολικών έργων. Συγκεκριμένα, το πρώτο αιολικό πάρκο ισχύος 46 MW, κατασκευάζεται από την εταιρεία Ανεμοδομική Α.Ε.Ε. στη θέση Γραμμένη – Τούρλα – Καρνόπι και το δεύτερο αιολικό πάρκο κατασκευάζεται από την εταιρεία Πουνέντης Α.Ε.Ε. με ισχύ 40MW στη θέση Μιχός – Βοϊδολίβαδο – Απέλινα, του δήμου Αγράφων Ευρυτανίας. Τα αιολικά θα κατασκευαστούν σε μήκος που ξεπερνά τα 7 χιλιόμετρα συνολικά σε υψόμετρο 1.600-2.000 μέτρων στα όρια Καρδίτσας – Ευρυτανίας.

Ντόπιοι και άνθρωποι που ασχολούνται με το περιβάλλον μιλούν για ένα περιβαλλοντικό «έγκλημα» καθώς είναι η πρώτη φορά παγκοσμίως που εγκαθίστανται ανεμογεννήτριες (300 συνολικά) σε αλπικό και υποαλπικό υψόμετρο και θα καλύπτουν το 80% των κορυφογραμμών των Αγράφων. Την ίδια στιγμή δε που το σύνολο της περιοχής εντάσσεται στο Ευρωπαικό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000. Το θέμα έχει αγγίξει το οικολογικό κίνημα της χώρας, ενώ συλλέγονται υπογραφές για την παύση των διαδικασιών και την προστασία της περιοχής. Όπως επισημαίνεται, και αναμενόταν να τεθεί και στο περιφερειακό συμβούλιο χθες το απόγευμα, τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν από τα εν λόγω τεχνικά έργα θα είναι μη αναστρέψιμα για την περιοχή.

Θα απειλήσουν την επιβίωση της σπάνιας ορνιθοπανίδας, ενώ για τη μεταφορά των ανεμογεννητριών (σ.σ. ύψους 180 μέτρων) στα σημεία τοποθέτησης θα χρειαστεί να αποψιλωθούν τεράστιες εκτάσεις παρθένου δάσους για τη διάνοιξη δρόμων.
Προβάλλεται δε ως επιστημονικό επιχείρημα, ότι ο κίνδυνος πυρκαγιάς αυξάνεται καθώς εγκαταστάσεις διαχείρισης και οι ίδιες οι ανεμογεννήτριες εμποδίζουν τη δημιουργία αντιπυρικών ζωνών ενώ τμήμα της γραμμής μεταφοράς Υψηλής Τάσης μήκους 3,8 χιλιομέτρων διατρέχει το «τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους» (ΤΙΦΚ) της περιοχής Λίμνης Πλαστήρα, εισάγοντας τον κίνδυνο πυρκαγιάς σε περιοχές που μέχρι σήμερα δεν γνώριζαν σοβαρούς τέτοιους κινδύνους.

«Οι δεσμεύσεις της χώρας ως προς την διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος υπονομεύονται καθώς στο παρθένο ορεινό οικοσύστημα ζουν όλα τα μεγάλα θηλαστικά της Ελλάδας και σχεδόν όλα τα σπάνια προστατευόμενα είδη αρπακτικών. Η περιοχή προστατεύεται από την Ελληνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία με ζώνες ειδικής προστασίας ορνιθοπανίδας. Πλήθος φορέων και πολιτών αντιτίθεται κάθετα, αλλά η δίψα για επενδύσεις ωθεί την πολιτεία να δέχεται τέτοιες εγκληματικές πρακτικές. Οι περιβαλλοντικές μελέτες είναι ελλιπέστατες, αντίγραφα συνήθως άλλων μελετών και σχεδόν ποτέ δεν τηρούν αυτά που δεσμεύονται» τονίζει στο κείμενο συλλογής υπογραφών Δίκτυο Φορέων και Πολιτών για την Προστασία των Αγράφων.

Το ζητούμενο λοιπόν είναι όχι μόνο να μπει φρένο στα εν λόγω σχέδια, αλλά να υπάρξει ένας σοβαρός και συνεπής σχεδιασμός σε ότι αφορά στον ενεργειακό χάρτη της χώρας. Η περιοχή της Θεσσαλίας, δεν θα ξεμπερδέψει με τέτοιου είδους γιγαντιαίες παρεμβάσεις εύκολα ακόμη και αν παύσει η διαδικασία για εγκατάσταση αιολικών πάρκων στην περιοχή. Πρέπει να μπούνε απαράβατες «κόκκινες γραμμές». Συνηθίζεται στη χώρα μας, κάτι που δεν συμβαίνει σε άλλες χώρες της Ε.Ε., να σχεδιάζονται φαραωνικά έργα σε ότι αφορά την παραγωγή ενέργειας, με αποτέλεσμα οι περιβαλλοντικές αλλά και κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, να είναι πολλαπλάσιες από την απουσία τους.